Trong guồng quay hối hả của việc học ngoại ngữ, đặc biệt là luyện thi IELTS, chúng ta thường xuyên bắt gặp những lời hứa hẹn “chắc nịch”: “Đạt IELTS 7.0 sau 3 tháng!”, “Cam kết đầu ra 8.0!”. Những thông điệp này đánh vào tâm lý mong muốn thành công nhanh chóng của người học, nhưng liệu chúng có phản ánh đúng bản chất của việc học, đặc biệt là trong bối cảnh sâu xa hơn của việc học hỏi từ một “người thầy”?
Hãy quay lại với một khái niệm tưởng chừng như xa lạ: “Thầy không phải là người dạy ta – Thầy là người mà với sự hiện diện của người đó, ta có thể học được.” Câu nói này, thoạt nghe có vẻ nghịch lý, lại chứa đựng một chân lý sâu sắc về mối quan hệ giữa người thầy và người học.
“Không có gì để dạy cả” – Điều này không có nghĩa là kiến thức không quan trọng, hay giáo trình IELTS là vô nghĩa. “Không có gì để dạy” ở đây ám chỉ đến bản chất tự thân vận động của việc học. IELTS, hay bất kỳ kỹ năng nào, không thể được “truyền” một cách thụ động từ giáo viên sang học sinh như đổ nước vào bình.
Kiến thức về ngữ pháp, từ vựng, cấu trúc bài thi… là những công cụ. Nhưng việc sử dụng những công cụ đó để thực sự giao tiếp, thực sự tư duy bằng tiếng Anh, thực sự đạt được điểm số mong muốn lại phụ thuộc hoàn toàn vào nỗ lực cá nhân, sự luyện tập, và khả năng tự học của người học.
Giáo viên có thể cung cấp công cụ, hướng dẫn cách sử dụng, nhưng chính người học mới là người cầm búa, đục đẽo để tạo ra tác phẩm của riêng mình. Không ai có thể “ăn hộ”, “thở hộ”, hay “học hộ” người khác.
Vậy, nếu không phải là “người dạy”, thì giáo viên IELTS đóng vai trò gì? Câu trả lời nằm ở cụm từ “sự hiện diện”. Một người thầy thực thụ không chỉ là người cung cấp kiến thức, mà còn là:
- Người khơi dậy niềm yêu thích tiếng Anh, tạo động lực cho người học vượt qua khó khăn.
- Họ giúp người học tìm ra phương pháp học phù hợp, vạch ra lộ trình rõ ràng, và điều chỉnh khi cần thiết.
- Họ lắng nghe, chia sẻ, và hỗ trợ người học trên suốt hành trình, không chỉ trong lớp học mà còn cả ngoài giờ.
- Họ thể hiện sự đam mê, sự kiên trì, và tinh thần học hỏi không ngừng, tạo ra một hình mẫu để người học noi theo.
- Họ tạo một môi trường học tập tích cực, cởi mở, nơi học viên được khuyến khích thử nghiệm, mắc lỗi, và học hỏi từ những sai lầm.
Sự hiện diện này, tổng hòa của những yếu tố trên, mới là điều tạo nên sự khác biệt giữa một người “dạy IELTS” và một người “thầy” thực thụ. Nó là chất xúc tác vô hình, giúp người học khám phá và phát huy tiềm năng của chính mình, chứ không phải tiếp nhận một cách thụ động.
Quay trở lại với những lời cam kết điểm số, chúng ta có thể thấy rõ sự thiếu sót. Một giáo viên có thể giỏi, có phương pháp tốt, nhưng họ không thể “học hộ” học sinh. Họ không thể kiểm soát hoàn toàn các yếu tố như:
- Năng lực và nền tảng ban đầu của học sinh.
- Thời gian và công sức học sinh bỏ ra.
- Tâm lý và sự tự tin của học sinh trong phòng thi.
- Các yếu tố khách quan khác (Đề thi khó dễ, giám khảo chấm thi…)
Một lời cam kết “chắc chắn” về điểm số, do đó, là một lời hứa thiếu cơ sở, thậm chí là vô trách nhiệm. Nó tạo ra một kỳ vọng không thực tế, gây áp lực không cần thiết cho cả người học và người dạy.
Xét cho cùng, IELTS cũng chỉ là một bài kiểm tra, còn việc học là một hành trình dài. Và trên hành trình đó, sự hiện diện của một người thầy đúng nghĩa sẽ có giá trị hơn bất kỳ lời hứa hẹn nào về điểm số. Sự tự học và nỗ lực của bản thân mỗi HS mới là chìa khoá, không phải là một phép màu được “cam kết.”
